Skip to content

1. Erken etnisch profileren en creëer juridisch kader om het te voorkomen.

Etnisch profileren is een vorm van discriminatie en is verboden onder het internationaal recht. Dit moet erkend worden in de wet en in operationele richtlijnen van de politie. Etnisch profileren komt voor bij identiteitscontroles en andere politieacties, en in de behandeling van minderheden door de politie. Etnisch profileren is niet alleen schadelijk voor de getroffen individuen en gemeenschappen, het vermindert ook de effectiviteit van de politie en ondermijnt de capaciteit om misdrijven op te lossen en te voorkomen en algemene veiligheid te verzekeren. Het is nodig om een juridisch kader te voorzien, ondersteund met richtlijnen en training, dat expliciet verbiedt om etniciteit als criterium voor politieacties te gebruiken.

2. Verzeker rekenschap en transparantie door controles te registreren.

De politie heeft uitgebreide bevoegdheden en kan geweld gebruiken wanneer nodig. Daarom is het belangrijk om te verzekeren dat de politie doeltreffend aan dienstverlening doet voor burgers en burgers eerlijk en wettig behandelt. De registratie van identiteitscontroles (met datum, plaats, tijdstip, bevoegdheid, reden voor controle en uitkomst) is nodig om te verzekeren dat bevoegdheden eerlijk en wettelijk worden gebruikt. Gecontroleerde personen zouden een bewijs moeten ontvangen om zo onmiddellijk rekenschap te garanderen. Dit zorgt ook voor  geaggregeerde statistieken die transparantie verzekeren. Registratie van controles zal ook zorgen voor een effectief intern en extern management van discretionaire bevoegdheden en zal de effectiviteit van politiewerk verbeteren. Wanneer de politie technologieën gebruikt, mogen deze niet discrimineren of discriminatie versterken.

3. Bescherm het recht van burgers om politieacties te documenteren.

Het is essentieel dat burgers mishandeling en discriminatie in politieoptredens kunnen documenteren en bewijs hiervan kunnen verzamelen. Filmen of fotograferen is een belangrijke manier voor de burger om de politie ter verantwoording te roepen en hun versie van het verhaal te vertellen, of te tonen. Politiemensen moeten de opdracht krijgen om het recht om de politie te filmen, te respecteren. De Belgische politie gebruikt steeds meer bodycams, al is dit geen effectief middel tegen etnisch profileren. Wanneer bodycams gebruikt worden, moet dit gebeuren in een kader dat toegang en transparantie over de beelden garandeert.

4. Verbeter de relatie tussen politie en gemeenschappen.

Het is belangrijk om het model van gemeenschapsgerichte politiezorg te versterken en om een constructieve en betekenisvolle dialoog aan te gaan met minderheidsgroepen. Het is cruciaal om de gedragsnormen van individuele politiemensen en de algemene benadering door de politie richting verschillende gemeenschappen te verbeteren. Al tijdens de politieopleiding moet hier uitgebreid aandacht aan besteed worden. Vele burgers klagen over de respectloze en onprofessionele manier waarop de politie hen behandelt. Politiemensen moeten de deontologische code strikt toepassen, vijandige, agressieve of provocatieve attitudes vermijden en ook de nodige toelichting geven waarom ze iemand controleren en welke procedure ze volgen. 

5. Voorzie in toegankelijke, onafhankelijke en effectieve klachtenmechanismen.

Burgers zouden makkelijk klacht moeten kunnen indienen wanneer ze geconfronteerd worden met discriminatie of mishandeling door politiediensten. De informatie over waar en hoe dit te doen, moet publiek, makkelijk toegankelijk en transparant zijn. Klachten moeten onderzocht en geregistreerd worden door een onafhankelijke instantie, extern aan de politie, die adequate opvolging en updates bezorgt aan de klager. Klachten moeten worden opgevolgd om de integriteit en legitimiteit van het mechanisme te verzekeren en lessen te trekken om de bredere praktijk te verbeteren.